Veel voorkomende parasomnieën bij volwassenen en kinderen

Introductie

Sommige mensen hebben te maken met slaapstoornissen die bekend staan als parasomnieën. Deze stoornissen vinden plaats tijdens de slaap en kunnen leiden tot verontrustende en angstaanjagende ervaringen. Het is belangrijk om te weten wat de meest voorkomende parasomnieën zijn, hoe ze worden veroorzaakt en behandeld kunnen worden.

Parasomnieën kunnen van invloed zijn op zowel volwassenen als kinderen en kunnen verschillende symptomen veroorzaken zoals slaapwandelen, nachtmerries, REM-slaapgedragsstoornis, nachtelijk tandenknarsen en rusteloze benen syndroom. In dit artikel zullen we al deze parasomnieën bespreken en informatie geven over hun kenmerken.

Als je last hebt van een parasomnie kan dit je leven beïnvloeden en het moeilijk maken om te functioneren tijdens dagelijkse activiteiten. Het is belangrijk om te weten wat er met je lichaam gebeurt tijdens de slaap en wat de oorzaken van deze slaapstoornissen kunnen zijn.

In de rest van dit artikel zullen we de oorzaken, symptomen en behandelingen voor de meest voorkomende parasomnieën bespreken. We zullen ook antwoord geven op veelgestelde vragen over slaapstoornissen. Wil je eerst weten wat parasomnieën precies zijn? Lees dan ons artikel over wat parasomnieën zijn in dromen. Ontdek hoe je deze vervelende slaapstoornissen kunt behandelen in ons artikel over parasomnieën behandelen in dromen.

Wat zijn parasomnieën?

Veel mensen hebben wel eens gehoord van slaapwandelen of nachtmerries, maar wist je dat dit slechts twee voorbeelden zijn van parasomnieën? Parasomnieën zijn slaapstoornissen die zich voordoen tijdens bepaalde stadia van de slaap. Het woord “parasomnie” komt van het Griekse woord para, wat “naast” betekent, en somnie, wat “slaap” betekent. Dit betekent eigenlijk dat parasomnieën gebeurtenissen zijn die naast de normale slaap plaatsvinden. In dit gedeelte van het artikel zullen we de meest voorkomende parasomnieën bij volwassenen en kinderen bespreken en wat meer inzicht bieden in hoe deze stoornissen worden veroorzaakt en behandeld.

Slaapwandelen

Slaapwandelen is een parasomnie die vooral voorkomt bij kinderen, maar ook volwassenen kunnen er last van hebben. Het is een slaapgerelateerde stoornis waarbij de persoon in slaaptoestand uit bed komt en rondloopt, terwijl hij of zij zich niet bewust is van wat er gebeurt.

Wat zijn de symptomen van slaapwandelen?

Slaapwandelen heeft verschillende symptomen, waaronder:

• Het uit bed komen en rondlopen terwijl de persoon slaapt.
• Het niet reageren op anderen tijdens slaapwandelen.
• Het niet wakker worden of volledig bewust zijn van wat er gebeurt tijdens slaapwandelen.
• Het verrichten van complexe handelingen, zoals het aankleden of verplaatsen van meubels, terwijl men slaapt.
• Het zich niet herinneren van het slaapwandelen, of slechts een vage herinnering hebben.

Wat zijn de oorzaken van slaapwandelen?

Slaapwandelen kan verschillende oorzaken hebben, waaronder:

• Erfelijke aanleg
• Stress
• Vermoeidheid
• Medicijnen
• Alcohol en drugs
• Psychiatrische aandoeningen zoals angst- en stemmingsstoornissen

Hoe kan slaapwandelen behandeld worden?

Slaapwandelen kan behandeld worden door onderliggende oorzaken aan te pakken, zoals stress of vermoeidheid. Daarnaast kunnen de volgende behandelingen worden ingezet:

• Medicatie, zoals benzodiazepines, kan worden voorgeschreven om de slaap te bevorderen en het slaapwandelen te verminderen.
• Ontspanningstechnieken, zoals ademhalingsoefeningen en meditatie, kunnen helpen om stress te verminderen en daarmee het slaapwandelen te verminderen.
• Behandeling van onderliggende psychische problemen, zoals angst- en stemmingsstoornissen, kan helpen om slaapwandelen te verminderen.

Hoe kan slaapwandelen worden voorkomen?

Slaapwandelen kan voorkomen worden door een aantal maatregelen te nemen, waaronder:

• Voldoende slapen
• Een regelmatig slaapritme aanhouden
• Stress verminderen
• Alcohol en drugs vermijden

Wanneer moet je een arts raadplegen?

Als slaapwandelen regelmatig voorkomt en het dagelijks functioneren belemmert, is het verstandig om een arts te raadplegen. De arts kan de oorzaak van het slaapwandelen achterhalen en eventueel een behandeling starten. Daarnaast kunnen ook andere slaapgerelateerde stoornissen uitgesloten worden.

Nachtmerries

Nachtmerries zijn zeer verontrustend en kunnen leiden tot slaapgebrek en angstgevoelens. In tegenstelling tot gewone dromen, kunnen nachtmerries gevoelens van angst, verdriet of woede veroorzaken en kunnen ze de persoon wakker maken uit de slaap. Het kan heel verwarrend zijn om te ontdekken dat de meest enge of angstige dromen die je hebt, in feite nachtmerries zijn. Hier zijn enkele veel voorkomende kenmerken van nachtmerries:

• Intensiteit: Nachtmerries worden vaak geassocieerd met intense emoties zoals angst, verdriet en woede.
• Realisme: Nachtmerries kunnen erg realistisch zijn en kunnen moeilijk te onderscheiden zijn van de echte wereld.
• Onplezierigheid: Het hebben van een nachtmerrie kan zeer onplezierig zijn en kan de slaap van een persoon ernstig verstoren.
• Herinnering: Mensen kunnen zich vaak details van hun nachtmerries herinneren, wat kan leiden tot angst of een verhoogd risico op nachtmerries in de toekomst.

Het is belangrijk om te begrijpen dat nachtmerries vaak voorkomen bij mensen van alle leeftijden. Ze kunnen worden veroorzaakt door verschillende factoren, zoals angst, trauma’s of medicatie. Bij kinderen kunnen nachtmerries vaak worden veroorzaakt door angstaanjagende beelden in films of televisieprogramma’s.

Als nachtmerries regelmatig voorkomen en slaapgebrek of angst veroorzaken, is het belangrijk om medische hulp te zoeken. Een dokter kan helpen bij het vaststellen van de oorzaak van de nachtmerries en de juiste behandeling voorschrijven. Behandelingen kunnen onder meer gedragstherapie of medicatie zijn.

Het is ook belangrijk om te werken aan het verminderen van stress en angst om het risico op nachtmerries te verminderen. Het beoefenen van ontspanningstechnieken zoals meditatie en yoga kan hierbij helpen. Daarnaast kan het vermijden van angstaanjagende beelden voordat bedtijd ook helpen om nachtmerries te voorkomen en een goede nachtrust te bevorderen.

Nachtelijk tandenknarsen

Nachtelijk tandenknarsen is een parasomnie waarbij een persoon ’s nachts zijn tanden met kracht over elkaar heen schuurt. Dit kan resulteren in pijnlijke kaakspieren, hoofdpijn, tandbeschadiging, en slaapstoornissen.

Er zijn verschillende oorzaken van nachtelijk tandenknarsen, waaronder stress, spanning, andere slaapstoornissen zoals slaapapneu, en het gebruik van bepaalde medicijnen. Het komt vaak voor bij kinderen, maar kan ook bij volwassenen voorkomen.

Symptomen van nachtelijk tandenknarsen

De volgende symptomen kunnen wijzen op nachtelijk tandenknarsen:

Symptomen	Beschrijving
Tandenknarsen	Het geluid van het krachtig over elkaar heen schuren van de tanden tijdens het slapen
Hoofdpijn	Pijn in het hoofd, meestal als gevolg van gespannen kaakspieren
Kaakpijn	Pijn in de kaak en oren als gevolg van gespannen kaakspieren
Tandbeschadiging	Gebarsten, afgebroken of losse tanden als gevolg van het over elkaar heen schuren van de tanden
Slaapstoornissen	Onregelmatige slaap, snurken en slapeloosheid

Behandelingen voor nachtelijk tandenknarsen

Als het nachtelijk tandenknarsen niet wordt behandeld, kan het leiden tot chronische pijn, slaapstoornissen en tandbeschadiging. Gelukkig zijn er verschillende behandelingen mogelijk:

Behandelingen	Beschrijving
Gebitsbeschermer	Een op maat gemaakte mondbeschermer om het gebit te beschermen tegen verdere schade door tandenknarsen
Gedragsmatige behandeling	Biofeedback om spierspanning te verminderen, ontspanningsoefeningen en stressmanagement.
Medicijnen	Bepaalde medicijnen zoals spierverslappers kunnen helpen om de kaakspieren te ontspannen

Het is belangrijk om een tandarts te raadplegen als u denkt dat u aan nachtelijk tandenknarsen lijdt. Een gebitsbeschermer kan helpen de symptomen te verlichten en verdere schade te voorkomen. In sommige gevallen kan ook psychotherapie of andere gedragsmatige behandelingen worden aanbevolen.

REM-slaapgedragsstoornis

REM-slaapgedragsstoornis is een parasomnie die vaak voorkomt bij volwassenen. Tijdens deze slaapstoornis treedt er een verstoring op in de REM-slaap waardoor de persoon zich fysiek kan gaan bewegen en zelfs kan gaan spreken. Dit kan leiden tot gevaarlijke situaties, zoals slaapwandelen en slaan of schoppen tijdens de slaap. Mensen die lijden aan REM-slaapgedragsstoornis hebben vaak moeite met het onderscheiden van droom en realiteit tijdens de slaap.

In de onderstaande tabel worden enkele belangrijke kenmerken van REM-slaapgedragsstoornis benoemd:

Symptomen	Beweging tijdens de slaap, uitvoeren van acties uit de droom, praten in de slaap.
Oorzaken	Onbekend, maar kan gerelateerd zijn aan een probleem met de hersenstamfunctie of een neurologische aandoening.
Diagnose	Polysomnografie en videomonitoring van de slaap.
Behandeling	Medicatie en gedragstherapie kunnen gebruikt worden ter behandeling van REM-slaapgedragsstoornis.

Hoewel de oorzaken van REM-slaapgedragsstoornis onbekend zijn, is het belangrijk om het te laten diagnosticeren en te laten behandelen door een medische professional. Als u denkt dat u lijdt aan REM-slaapgedragsstoornis, neem dan contact op met uw huisarts om een slaaponderzoek te laten uitvoeren. De behandeling van deze slaapstoornis kan de kwaliteit van uw slaap en uw algehele welzijn aanzienlijk verbeteren.

Slaappraten

Slaappraten is een veelvoorkomende parasomnie die bij zowel volwassenen als kinderen kan voorkomen. Bij deze aandoening spreekt de persoon tijdens de slaap, vaak zonder zich hiervan bewust te zijn. Het spreekt voor zich dat dit voor de omgeving soms als hinderlijk kan worden ervaren, vooral als de persoon op dat moment op dezelfde kamer slaapt.

Wat zijn de symptomen van slaappraten?

Symptomen van slaappraten zijn onder meer het praten tijdens de slaap zonder zich hiervan bewust te zijn, onsamenhangend of onsamenhangende zinnen te produceren en soms zelfs om te antwoorden op vragen die ze in hun droom gehoord lijken te hebben. Dit kan leiden tot onderbroken slaap, vermoeidheid overdag, slaapgebrek voor de omgeving en in sommige gevallen tot slaapstoornissen.

Hoe wordt slaappraten veroorzaakt?

De exacte oorzaak van slaappraten is niet bekend, maar het kan worden geassocieerd met slaapstoornissen zoals slaapapneu, overmatig alcoholgebruik of emotionele stress en angst. Slaappraten kan ook erfelijk zijn, dus als ouders hier last van hebben, is de kans groter dat hun kinderen dit ook zullen ervaren.

Hoe kan slaappraten worden behandeld?

In de meeste gevallen is behandeling van slaappraten niet nodig en kan het vanzelf verdwijnen. In ernstige gevallen kan het echter de moeite waard zijn om een slaapstudie te ondergaan of om gedragstherapie te volgen om het probleem aan te pakken. Daarnaast kunnen sommige medicijnen, zoals slaapmiddelen en antidepressiva, slaappraten verminderen.

Hoe kunt u slaappraten voorkomen?

Om slaappraten te voorkomen, is het belangrijk om de oorzaken te achterhalen en deze aan te pakken. Hierdoor kunnen slaapstoornissen, overmatig alcoholgebruik en stress worden verminderd. Daarnaast kan het helpen om een regelmatig slaapschema aan te houden en te zorgen voor een ontspannen en comfortabele slaapomgeving.

Als je last hebt van slaappraten en het ongemakkelijk vindt, is het belangrijk om een arts te raadplegen om de mogelijke onderliggende oorzaak vast te stellen en de juiste behandeling te krijgen.

Rusteloze benen syndroom

Rusteloze benen syndroom, ook bekend als RBS, is een neurologische aandoening die wordt gekenmerkt door onaangename gevoelens in de benen, vaak omschreven als brandend, kriebelend, kruipend of prikkend. Deze gevoelens kunnen optreden wanneer een persoon overdag zit of ’s nachts rust en kunnen leiden tot een onweerstaanbare drang om de benen te bewegen. Dit kan resulteren in slaapproblemen en vermoeidheid overdag.

Er zijn verschillende oorzaken van RBS, waaronder een gebrek aan dopamine in de hersenen, genetica en bepaalde medicijnen en gezondheidsproblemen, zoals nierproblemen en diabetes. Het wordt vaak gezien bij mensen met een ijzertekort.

Symptomen van RBS

De symptomen van RBS kunnen variëren van mild tot ernstig. Veelvoorkomende symptomen zijn:

Onaangename gevoelens in de benen	Brandend, kriebelend, kruipend of prikkend
Een onweerstaanbare drang om te bewegen	Vooral bij rust, zoals zitten of slapen
Slaapproblemen	Onrustige slaap, vermoeidheid overdag

Diagnose stellen van RBS

Om RBS vast te stellen, zal een arts de medische geschiedenis van de patiënt onderzoeken en een lichamelijk onderzoek uitvoeren. De arts kan ook bloedonderzoek aanvragen om ijzertekort of andere gezondheidsproblemen uit te sluiten. In sommige gevallen kan een slaaponderzoek nodig zijn.

Behandeling van RBS

Er zijn verschillende behandelingen voor RBS, waaronder:

Gedragsmatige veranderingen	Regelmatige lichaamsbeweging, vermindering van cafeïne en alcohol
Medicatie	Dopamine-agonisten, ijzersupplementen, anticonvulsiva
Andere behandelingen	Periodieke compressietherapie, beenmassage, acupunctuur

Als de oorzaak van RBS een andere aandoening is, zoals diabetes of nierproblemen, zal de onderliggende aandoening moeten worden behandeld om de symptomen van RBS te verlichten.

Preventie van RBS

Er is geen bekende manier om RBS te voorkomen, maar het volgen van een gezonde levensstijl, regelmatige lichaamsbeweging en een gezond dieet kan helpen bij het verminderen van de symptomen van RBS.

Als je last hebt van symptomen van RBS, is het belangrijk om een arts te raadplegen. RBS kan leiden tot ernstige slaapproblemen en vermoeidheid overdag, wat kan leiden tot een verminderde kwaliteit van leven. Gelukkig zijn er verschillende behandelingen beschikbaar om de symptomen van RBS te verlichten.

Nachtelijke paniekaanvallen

Nachtelijke paniekaanvallen zijn een vorm van angststoornis die zich voordoen tijdens het slapen. Het is een onverwachte en intense angst die in het midden van de nacht kan ontstaan, waardoor de persoon uit zijn/haar slaap wordt gehaald. Hieronder vind je enkele belangrijke details over nachtelijke paniekaanvallen:

• Deze paniekaanvallen kunnen gepaard gaan met lichamelijke symptomen zoals snelle hartslag, snelle ademhaling, zweten en trillen.
• Mensen die lijden aan nachtelijke paniekaanvallen kunnen vaak ook overdag last hebben van paniekaanvallen.
• Nachtelijke paniekaanvallen komen meestal voor bij mensen die al last hebben van een angststoornis.
• De oorzaak van nachtelijke paniekaanvallen is niet volledig begrepen, maar er wordt gedacht dat het te maken heeft met een combinatie van genetische factoren, omgevingsfactoren en een verandering in de hersenchemie.
• Het hebben van nachtelijke paniekaanvallen kan leiden tot slaapstoornissen en kan een negatieve invloed hebben op de kwaliteit van leven.
• De behandeling van nachtelijke paniekaanvallen kan bestaan uit therapieën gericht op angstbeheersing, medicatie en een combinatie van beide.
• Mensen die last hebben van nachtelijke paniekaanvallen moeten een arts raadplegen om een ​​nauwkeurige diagnose te stellen en de beste behandelingsopties te bespreken.

Het is belangrijk om te onthouden dat nachtelijke paniekaanvallen een ernstige aandoening kunnen zijn en dat het raadplegen van een medische professional de beste manier is om ermee om te gaan. Door de juiste behandeling te krijgen, kunnen mensen met nachtelijke paniekaanvallen de controle over hun leven terugkrijgen en rustig slapen.

Oorzaken

Er zijn verschillende redenen waarom een persoon parasomnieën kan ervaren. Sommige oorzaken zijn gerelateerd aan neurologische aandoeningen, terwijl andere te maken hebben met psychologische factoren. Het kan ook zijn dat medicatie een rol speelt bij het veroorzaken van slaapgerelateerde stoornissen. Het is belangrijk om de verschillende oorzaken van parasomnieën te begrijpen, zodat de juiste behandeling kan worden gevonden. Hieronder zijn enkele van de meest voorkomende oorzaken van parasomnieën beschreven.

Neurologische oorzaken

Parasomnieën kunnen veroorzaakt worden door verschillende factoren, waaronder neurologische oorzaken. Hieronder staan de meest voorkomende neurologische oorzaken van parasomnieën bij volwassenen en kinderen:

Oorzaak	Beschrijving
Epilepsie	Epilepsie kan leiden tot nachtelijke aanvallen, waaronder nachtelijk slaapwandelen, nachtmerries en nachtelijke paniekaanvallen.
Hoofdletsel	Hoofdletsel kan leiden tot veranderingen in de slaapcyclus en kan leiden tot parasomnieën, zoals slaapwandelen.
Multiple sclerose	Multiple sclerose kan leiden tot slaapstoornissen, waaronder slaapwandelen en REM-slaapgedragsstoornis.
Ziekte van Parkinson	De ziekte van Parkinson kan leiden tot een verstoring van de REM-slaap en kan leiden tot REM-slaapgedragsstoornis.
Andere neurologische aandoeningen	Er zijn veel andere neurologische aandoeningen die kunnen leiden tot slaapstoornissen, waaronder slaapwandelen, nachtmerries en REM-slaapgedragsstoornis.

Hoewel neurologische oorzaken een belangrijke rol kunnen spelen bij het veroorzaken van parasomnieën, is het belangrijk om te onthouden dat niet alle parasomnieën worden veroorzaakt door neurologische aandoeningen. Andere factoren, zoals psychologische oorzaken en medicatie, kunnen ook bijdragen aan het ontstaan van parasomnieën. Als je vermoedt dat je last hebt van een slaapstoornis, is het altijd verstandig om contact op te nemen met een arts om de juiste diagnose te laten stellen en de juiste behandeling te krijgen.

Psychologische oorzaken

Psychologische oorzaken

Psychologische factoren kunnen ook bijdragen aan het ontstaan van parasomnieën. Stress en angst zijn twee van de meest voorkomende psychologische oorzaken van slaapstoornissen. Hieronder staan enkele psychologische oorzaken die kunnen leiden tot parasomnieën:

• Stress: Langdurige stress kan leiden tot slaapproblemen en parasomnieën, zoals slaapwandelen en nachtmerries.
• Angst: Angststoornissen, zoals paniekstoornissen, kunnen leiden tot nachtelijke paniekaanvallen.
• Trauma: Mensen die een trauma hebben meegemaakt, zoals misbruik, kunnen nachtmerries en andere slaapstoornissen ontwikkelen.
• Depressie: Depressie kan leiden tot slaapproblemen en slaapstoornissen.
• Stemmingsstoornissen: Andere stemmingsstoornissen, zoals bipolaire stoornis, kunnen ook bijdragen aan slaapstoornissen.

Het is belangrijk om te begrijpen dat psychologische oorzaken van parasomnieën vaak worden beïnvloed door zowel interne als externe factoren. Stress van het werk of thuis kan bijvoorbeeld bijdragen aan slaapproblemen en parasomnieën. Het is belangrijk om deze triggers te herkennen en te beheersen om beter te kunnen slapen en parasomnieën te voorkomen. In sommige gevallen kan psychotherapie ook nuttig zijn bij het beheersen van de psychologische oorzaken van slaapstoornissen.

Medicatie

Wanneer gedragstherapieën niet werken, kan medicatie worden voorgeschreven om parasomnieën te behandelen. Er zijn verschillende soorten medicijnen die kunnen worden voorgeschreven, afhankelijk van de aard en ernst van de parasomnie.

Slaapmiddelen
Slaapmiddelen kunnen worden gebruikt om de slaap te bevorderen en de frequentie en intensiteit van parasomnieën te verminderen. Deze medicijnen zijn echter niet geschikt voor langdurig gebruik vanwege het risico op verslaving en bijwerkingen zoals sufheid en verminderde cognitieve functie.

Antidepressiva
Antidepressiva zoals tricyclische antidepressiva en SSRI’s kunnen worden voorgeschreven om parasomnieën te behandelen, vooral als ze worden veroorzaakt door een onderliggende aandoening zoals depressie of angst. Deze medicijnen kunnen echter ook bijwerkingen hebben, waaronder misselijkheid, hoofdpijn en verminderde seksuele functie.

Antipsychotica
Antipsychotica worden soms gebruikt om REM-slaapgedragsstoornis te behandelen bij patiënten die gevaarlijk gedrag vertonen tijdens hun slaap. Dit type medicatie kan echter ook bijwerkingen hebben, waaronder gewichtstoename, sufheid en extrapiramidale symptomen zoals tremoren en spierstijfheid.

Het is belangrijk om te onthouden dat medicatie alleen moet worden voorgeschreven en beheerd door een gekwalificeerde arts en dat patiënten regelmatig moeten worden gecontroleerd op bijwerkingen en effectiviteit. Daarnaast moet medicatie altijd worden gecombineerd met gedragstherapie en andere ondersteunende behandelingen voor een meer holistische aanpak van de behandeling van parasomnieën.

Symptomen

Parasomnieën kunnen een breed scala aan symptomen veroorzaken, afhankelijk van het type parasomnie en de ernst ervan. Enkele veel voorkomende symptomen van parasomnieën zijn onder meer nachtelijk wandelen, nachtelijke paniekaanvallen, nachtelijk tandenknarsen, slaappraten, en nachtmerries.

Slaapwandelen komt veel voor bij kinderen en kan ook bij volwassenen voorkomen. Mensen met slaapwandelen kunnen ’s nachts hun bed uit gaan en rondlopen terwijl ze nog slapen. Dit kan gevaarlijk zijn omdat ze onbedoeld verwondingen kunnen veroorzaken. Slaapwandelen kan worden geassocieerd met een laag niveau van bewustzijn en kan soms gepaard gaan met nachtangst.

Nachtmerries zijn zeer levendige en beangstigende dromen die ervoor zorgen dat de persoon wakker schrikt. De persoon kan zweten, trillen en zich angstig voelen en kan het moeilijk hebben om weer in slaap te vallen na zo’n nachtmerrie. Nachtmerries kunnen te maken hebben met trauma’s of stressvolle gebeurtenissen.

Nachtelijk tandenknarsen, ook wel bekend als bruxisme, is het onwillekeurig knarsen of knijpen van de tanden tijdens het slapen. Dit kan op de lange termijn schade aan de tanden veroorzaken en kan ook leiden tot kaakpijn en spanningshoofdpijn.

Slaappraten komt ook vaak voor en kan verschillende geluiden en woorden omvatten die worden uitgesproken tijdens de slaap. Dit kan vervelend zijn voor anderen die de persoon horen praten tijdens de slaap.

REM-slaapgedragsstoornis is een ander type parasomnie en kan leiden tot fysiek geweld tijdens de slaap. Mensen met deze aandoening kunnen hun dromen fysiek uiten, waardoor ze slaan, schoppen of slaapwandelen tijdens de REM-slaap.

Rusteloze benen syndroom is een aandoening waarbij de persoon een onweerstaanbare drang heeft om de benen te bewegen tijdens het slapen. Dit kan de slaapkwaliteit verminderen en ervoor zorgen dat de persoon zich vermoeid voelt overdag.

Nachtelijke paniekaanvallen zijn plotselinge, intense angstgevoelens die optreden tijdens de slaap. Dit kan gepaard gaan met zweten, hartkloppingen en hyperventilatie.

Alle bovengenoemde symptomen kunnen de slaapkwaliteit van de persoon beïnvloeden en kunnen leiden tot vermoeidheid en slaperigheid overdag, waardoor de persoon minder functioneel is. Als je een of meer van deze symptomen ervaart, is het raadzaam om een arts te raadplegen om te bepalen of een behandeling nodig is.

Diagnose stellen

Diagnose stellen

Het stellen van een diagnose voor parasomnieën kan soms lastig zijn, omdat deze stoornissen vaak voorkomen tijdens de slaap en dus niet altijd bewust worden ervaren door de persoon zelf. Het kan daarom handig zijn om een dagboek bij te houden waarin de symptomen worden beschreven of om een slaapstudie te ondergaan.

Een slaapstudie kan worden uitgevoerd in een slaaplaboratorium of bij de persoon thuis met behulp van draagbare apparatuur. Tijdens een slaapstudie worden verschillende lichaamsfuncties gemeten, waaronder de hersenactiviteit, ademhaling, hartslag en bewegingen van de armen en benen. Op basis van de resultaten van een slaapstudie kan een arts bepalen welke parasomnie de persoon heeft en welke behandeling het meest geschikt is.

Daarnaast kan het ook nodig zijn om andere tests uit te voeren, zoals bloedonderzoek of een MRI-scan, om eventuele onderliggende medische of neurologische aandoeningen uit te sluiten die de parasomnie kunnen veroorzaken.

Het is belangrijk om te weten dat het stellen van de juiste diagnose soms tijd kan kosten en dat het mogelijk is dat meerdere onderzoeken nodig zijn voordat een duidelijke diagnose kan worden gesteld. Het is daarom belangrijk om geduldig te zijn en samen te werken met de arts om ervoor te zorgen dat de juiste diagnose wordt gesteld en een passende behandeling wordt gevonden.

Behandelingen

Er zijn verschillende manieren om parasomnieën te behandelen, afhankelijk van de specifieke aandoening en de onderliggende oorzaak. Gelukkig zijn er zowel gedragsmatige behandelingen als medicijnen beschikbaar om deze slaapstoornissen aan te pakken. Hier zijn een paar opties die kunnen helpen om de symptomen van parasomnieën te verminderen of zelfs te elimineren.

Gedragsmatige behandelingen

Gedragsmatige behandelingen zijn een effectieve manier om parasomnieën te behandelen. Hier zijn enkele van de meest voorkomende gedragsmatige behandelingen voor verschillende soorten parasomnieën:

• Cognitieve gedragstherapie (CGT): Dit is een therapie die zich richt op het veranderen van negatieve gedragingen en gedachten die bijdragen aan parasomnieën. Het kan helpen bij het verminderen van angst en stress die bijvoorbeeld bij nachtelijke paniekaanvallen een rol spelen. CGT kan worden gedaan in individuele sessies of in een groep.
• Progressieve relaxatie: Dit is een methode waarbij je systematisch verschillende spiergroepen ontspant. Dit kan helpen om een ​​ontspannen gevoel te creëren voor het slapengaan en waardoor slaapwandelen of tandenknarsen verminderd kan worden.
• Slaaphygiëne aanpassen: Dit houdt in dat je veranderingen maakt in je slaapomgeving en slaapgedrag om een ​​betere kwaliteit van slaap te krijgen. Bijvoorbeeld door niet te laat te eten of te drinken, elektronica uit te zetten en niet te werken in bed. Dit kan slaapproblemen verminderen, waardoor je minder last krijgt van parasomnieën.
• Positieve luchtstroombeademing (PAP): Deze behandeling wordt gebruikt bij slaapapneu, maar kan ook helpen bij nachtelijke paniekaanvallen en soms ook bij andere parasomnieën. PAP houdt in dat er gedurende de nacht lucht in de neus en de mond wordt geblazen, waardoor de luchtwegen open blijven. Hierdoor kan de kwaliteit van de slaap verbeteren, waardoor parasomnieën worden verminderd.

Het is belangrijk om te onthouden dat gedragsmatige behandelingen effectief kunnen zijn, maar dat het mogelijk is dat het een paar weken kan duren voordat resultaten merkbaar zijn. Het is daarom belangrijk om consistent te zijn met de therapie. Overleg met een arts om te bepalen welke gedragsmatige behandeling het meest geschikt is voor jouw specifieke soort parasomnie.

Medicatie

Er zijn verschillende soorten medicijnen die kunnen worden voorgeschreven voor de behandeling van parasomnieën. Echter, voordat medicatie wordt voorgeschreven, zullen artsen eerst kijken naar andere behandelingen, zoals gedragsmatige therapieën.

Enkele voorbeelden van medicatie die kunnen worden voorgeschreven voor parasomnieën zijn:

• Benzodiazepines: Deze medicijnen worden vaak voorgeschreven voor de behandeling van angststoornissen en kunnen helpen bij de behandeling van verschillende parasomnieën, zoals slaapwandelen en REM-slaapgedragsstoornis. Ze zijn echter niet geschikt voor langdurig gebruik vanwege het risico op verslaving en bijwerkingen zoals slaperigheid en verminderde coördinatie.
• Antidepressiva: Medicijnen zoals selectieve serotonineheropnameremmers (SSRI’s) kunnen worden voorgeschreven voor de behandeling van parasomnieën zoals REM-slaapgedragsstoornis en nachtmerries. Ze hebben echter verschillende bijwerkingen, zoals veranderde eetlust, gewichtstoename en seksuele disfunctie. Bovendien kunnen ze niet worden gebruikt door mensen die al andere medicijnen gebruiken of een voorgeschiedenis hebben van bipolaire stoornis.
• Antipsychotica: Deze medicijnen kunnen worden voorgeschreven in geval van ernstige symptomen van parasomnieën, zoals paniekaanvallen en agressief gedrag. Ze hebben echter een hoog risico op bijwerkingen zoals slaperigheid, tremoren en spierstijfheid. Ze moeten daarom zorgvuldig worden voorgeschreven en gecontroleerd door een arts.

Het is belangrijk om te onthouden dat medicatie niet altijd de beste optie is voor de behandeling van parasomnieën. Het kan bijvoorbeeld een tijdelijke oplossing zijn en moet worden gecombineerd met andere behandelingen, zoals gedragstherapie en levensstijlaanpassingen om zo het beste resultaat te bereiken. Overleg altijd met een arts voordat je begint met het innemen van medicatie en blijf nauwlettend de effecten en bijwerkingen ervan bijhouden.

Andere behandelingen

Naast gedragsmatige behandelingen en medicatie zijn er ook andere behandelingen beschikbaar voor parasomnieën. Hieronder volgen enkele voorbeelden:

• Hypnose: Sommige mensen met parasomnieën hebben baat bij hypnose als behandelingsoptie. Hypnotherapeuten kunnen de patiënt helpen om stress- en angstniveaus te verlagen, wat kan helpen om de frequentie en intensiteit van parasomnieën te verminderen.
• Acupunctuur: Acupunctuur wordt soms gebruikt als aanvullende behandeling voor parasomnieën. Het idee achter acupunctuur is dat het de balans van energie in het lichaam kan herstellen, waardoor slaapproblemen kunnen worden verminderd.
• Yoga: Yoga kan helpen om lichaam en geest te ontspannen, wat kan helpen bij het verminderen van stress en angst die parasomnieën kunnen veroorzaken. Er zijn specifieke yogahoudingen die gericht zijn op het verminderen van slaapproblemen en het bevorderen van ontspanning.
• Massagetherapie: Door middel van massagetherapie kan het lichaam fysiek en mentaal ontspannen, wat kan helpen bij het verminderen van de frequentie en intensiteit van parasomnieën. Een gekwalificeerde massagetherapeut kan de patiënt helpen bij het vaststellen van de beste massagebehandeling voor hun specifieke behoeften.
• Chirurgie: Hoewel zeldzaam, kan chirurgie soms nodig zijn in gevallen waarin parasomnieën worden veroorzaakt door structurele problemen in het lichaam, zoals vernauwingen van de luchtwegen. Een specialist kan beoordelen of chirurgie geschikt is voor de patiënt.

Het is belangrijk om op te merken dat niet alle patiënten baat zullen hebben bij deze behandelingen en dat ze niet als eerste keuze worden aanbevolen. Het is belangrijk om met een arts te spreken voordat u een alternatieve behandelingsoptie overweegt.

Preventie

Het voorkomen van parasomnieën is niet altijd mogelijk, maar er zijn enkele voorzorgsmaatregelen die je kunt nemen om de kans op deze slaapstoornissen te verminderen. Hier zijn enkele tips die je kunt gebruiken om parasomnieën te voorkomen:

Creëer een slaapvriendelijke omgeving: Een slaapvriendelijke omgeving kan helpen om de kans op slaapstoornissen te verminderen. Zorg ervoor dat je slaapkamer rustig en comfortabel is. Houd het goed geventileerd, lichtdicht en stil. Gebruik ook ontspannende slaapverwekkende kleuren in de slaapkamer, zoals blauw of groen.

Vermijd stimulerende stoffen: Sommige stoffen kunnen het risico op parasomnieën verhogen. Vermijd cafeïne, nicotine en alcohol en neem geen medicijnen die deze stoffen bevatten, vooral niet voor het slapengaan.

Stressvermindering: Stress is een veelvoorkomende oorzaak van slaapstoornissen. Probeer stress te verminderen door regelmatig te mediteren, yoga te beoefenen, te ontspannen in bad of een andere ontspannende activiteit te doen. Vermijd ook gespannen discussies voor het slapengaan.

Regelmaat: Het nastreven van een regelmatig slaapschema kan helpen om parasomnieën te voorkomen. Ga elke avond op hetzelfde tijdstip naar bed en sta elke ochtend op hetzelfde tijdstip op.

Volg een gezonde levensstijl: Een gezonde levensstijl kan ook bijdragen aan een betere nachtrust. Eet een gebalanceerd dieet, beweeg regelmatig en probeer bij zonsopgang en zonsondergang buiten te zijn om te helpen bij het vaststellen van een gezond slaapritme.

Rust en relax: Zorg ervoor dat je genoeg rust en ontspanning krijgt. Te veel stress en vermoeidheid kunnen parasomnieën uitlokken. Plan voldoende tijd voor ontspanning en rust in je routine.

Geef het tijd: Soms verdwijnen parasomnieën bij kinderen vanzelf als ze ouder worden. Focus je niet te veel op het probleem, maar probeer te ontspannen en het een beetje tijd te geven.

Het volgen van deze eenvoudige tips kan helpen om de kans op parasomnieën te verminderen en zorgen voor een betere nachtrust. Als je echter last blijft houden van slaapstoornissen, raadpleeg dan een arts voor verdere begeleiding.

Wanneer moet je een dokter raadplegen?

Als je een parasomnie ervaart, kan het soms moeilijk zijn om te bepalen wanneer je een dokter moet raadplegen. Maar het is belangrijk om te weten dat sommige parasomnieën ernstige gevolgen kunnen hebben voor je gezondheid en veiligheid.

Als je een van de volgende symptomen ervaart, moet je zo snel mogelijk medische hulp zoeken:

– Je hebt plotselinge en onverklaarbare aanvallen van paniek en angst tijdens de nacht.
– Je slaapwandelt of slaapt met je ogen open.
– Je valt tijdens het slapen uit bed of komt op een andere manier fysiek in gevaar.
– Je hebt hartritmestoornissen of onregelmatige ademhaling tijdens het slapen.
– Je hebt herhaaldelijk last van nachtmerries of flashbacks van traumatische ervaringen tijdens het slapen.

Bovendien moet je ook een dokter raadplegen als:

– Je parasomnieën je dagelijks leven verstoren en je vermogen om te functioneren beïnvloeden.
– Je besluit om deel te nemen aan een behandeling of therapie om je parasomnieën te behandelen.

Een arts kan je helpen bepalen welk type parasomnie je ervaart, wat de onderliggende oorzaak is en welke behandelingen je kunnen helpen de symptomen te verminderen. Het is belangrijk om de juiste diagnose te krijgen en te werken aan het beheersen van je parasomnieën voor een goede nachtrust en welzijn.

Veelgestelde vragen

Als je geïnteresseerd bent in het onderwerp parasomnieën, dan kan het zijn dat je nog enkele vragen hebt. In deze sectie hebben we een aantal veelgestelde vragen beantwoord, zodat je een beter inzicht krijgt in de toestanden die kunnen voorkomen tijdens het slapen. Lees verder om te weten te komen of slaapstoornissen erfelijk zijn, of medicatie kan bijdragen aan parasomnieën en of kinderen ook last kunnen hebben van deze aandoeningen.

Wat is een slaapstoornis?

Een slaapstoornis is een aandoening die van invloed is op de kwaliteit, timing, duur of het gedrag tijdens de slaap. Het kan leiden tot vermoeidheid en slaperigheid overdag, hoofdpijn of gevoelens van angst, depressie, prikkelbaarheid en cognitieve problemen. Slaapstoornissen kunnen invloed hebben op volwassenen en kinderen en kunnen veel verschillende oorzaken hebben.

Slaapstoornissen kunnen worden onderverdeeld in verschillende categorieën, waaronder:

• Insomnie: moeite hebben met slapen of in slaap blijven.
• Slapeloosheid: moeite hebben om in slaap te vallen of om in slaap te blijven.
• Ademhalingsstoornissen: problemen met de ademhaling tijdens de slaap, zoals bij slaapapneu.
• Bewegingsstoornissen: ongecontroleerde bewegingen tijdens de slaap, zoals rusteloze benen syndroom.
• Parasomnieën: abnormale gedragingen of ervaringen tijdens de slaap, zoals slaapwandelen of nachtmerries.
• Circadiane ritmestoornissen: problemen met de interne biologische klok.
• Hypersomnie: overmatige slaperigheid overdag.

Slaapstoornissen kunnen worden veroorzaakt door verschillende factoren, waaronder neurologische en psychologische oorzaken, medicatiegebruik en levensstijlfactoren zoals werkroosters. Het is belangrijk om slaapstoornissen serieus te nemen en een arts te raadplegen voor een juiste diagnose en behandeling.

Zijn slaapstoornissen erfelijk?

Het is bekend dat slaapstoornissen in sommige gevallen erfelijk kunnen zijn. Volgens een onderzoek uit 2018 gepubliceerd in het Journal of Sleep Research, hebben 39% van de deelnemers met een voorgeschiedenis van slaapwandelen familieleden die ook slaapwandelen. Er is ook een genetische link gevonden tussen slaapwandelen en andere parasomnieën.

Erfelijke slaapstoornissen

Er zijn verschillende erfelijke slaapstoornissen die worden veroorzaakt door een genetische mutatie. Bijvoorbeeld:

Slaapstoornis	Beschrijving
Fatale familiaire slapeloosheid	Een zeldzame, erfelijke slaapstoornis die wordt gekenmerkt door een progressief verlies van slaap, gevolgd door hallucinaties, delirium en uiteindelijk de dood.
Periodieke ledemaatbewegingsstoornis	Een aandoening waarbij een persoon onwillekeurige bewegingen van de ledematen ervaart tijdens de slaap.
Narcolepsie	Een aandoening waarbij een persoon onverwacht in slaap valt gedurende de dag en slaapaanvallen heeft.

Risicofactoren

Naast erfelijkheid zijn er bepaalde risicofactoren die bijdragen aan de ontwikkeling van slaapstoornissen. Deze omvatten:

• Stress en angst
• Depressie
• Gebruik van stimulerende middelen, zoals koffie, alcohol en sigaretten
• Gebrek aan slaap
• Zwaarlijvigheid

Het is belangrijk op te merken dat slaapstoornissen niet alleen erfelijk zijn. Andere factoren, zoals levensstijl en omgevingsfactoren, kunnen ook bijdragen aan de ontwikkeling van deze aandoeningen. Het is altijd het beste om een ​​gezonde levensstijl te handhaven en regelmatig te slapen om de kans op slaapstoornissen te verminderen. Wanneer je merkt dat je symptomen van een slaapstoornis ervaart, is het raadzaam een ​​arts te raadplegen voor diagnose en behandeling.

Kunnen kinderen ook last hebben van parasomnieën?

Ja, kinderen kunnen zeker last hebben van parasomnieën. In feite zijn parasomnieën bij kinderen veelvoorkomend. Omdat kinderen nog steeds hun slaapgewoonten moeten ontwikkelen, kunnen ze meer vatbaar zijn voor slaapstoornissen. Hier zijn enkele voorbeelden:

• Nachtmerries: Kinderen kunnen angstaanjagende dromen hebben die hen uit hun slaap halen. Dit kan leiden tot slaaptekort en angstgevoelens.
• Slaapwandelen: Net als volwassenen kunnen kinderen slaapwandelen. Dit kan gevaarlijk zijn als ze zonder toezicht rondlopen.
• Tandenknarsen: Dit kan een probleem zijn dat al heel vroeg begint, soms zelfs in de vroege kindertijd. Het kan de tanden beschadigen en ook hun slaapkwaliteit beïnvloeden.
• Nachtelijke paniekaanvallen: Hoewel dit niet zo vaak voorkomt bij kinderen, kunnen ze nog steeds last hebben van nachtelijke paniekaanvallen die hen uit hun slaap halen.

Het is belangrijk om op te merken dat veel kinderen deze slaapstoornissen ontgroeien naarmate ze ouder worden en hun slaapgewoonten ontwikkelen. Als de parasomnie echter aanhoudt en het dagelijks functioneren van het kind verstoort, is het raadplegen van een arts aan te raden.

Kunnen medicijnen bijdragen aan parasomnieën?

Er zijn verschillende medicijnen die bijdragen aan het veroorzaken van parasomnieën. Dit komt doordat sommige medicijnen het slaappatroon en de slaapcyclus van een persoon verstoren. Het is daarom belangrijk om te weten welke medicijnen een rol kunnen spelen in het veroorzaken van parasomnieën.

Hieronder staan enkele voorbeelden van medicijnen die kunnen bijdragen aan parasomnieën:

• Antidepressiva: sommige antidepressiva kunnen parasomnieën veroorzaken, vooral tijdens de eerste paar weken van inname.
• Antipsychotica: deze medicijnen worden gebruikt om psychische stoornissen zoals schizofrenie en bipolaire stoornis te behandelen. Deze medicijnen kunnen echter ook slaapstoornissen veroorzaken.
• Stimulerende middelen: medicijnen zoals amfetaminen en methylfenidaat worden vaak voorgeschreven voor de behandeling van ADHD en narcolepsie. Deze medicijnen kunnen echter ook de slaap verstoren en slaapstoornissen veroorzaken.
• Bloeddrukverlagende middelen: sommige bloeddrukverlagende medicijnen kunnen de slaap beïnvloeden en slaapstoornissen veroorzaken, vooral wanneer ze voor het slapengaan worden ingenomen.

Als je merkt dat je last hebt van parasomnieën sinds je met een nieuw medicijn begonnen bent, is het belangrijk om dit te bespreken met je arts. Het kan nodig zijn om de medicatie aan te passen of te veranderen om de slaapstoornis te behandelen en verder ongemak te voorkomen.

Conclusie

In conclusie, parasomnieën zijn een reeks slaapgerelateerde stoornissen die kunnen voorkomen bij zowel volwassenen als kinderen. Deze stoornissen zijn divers en kunnen variëren van slaapwandelen en nachtmerries tot nachtelijk tandenknarsen en rusteloze benen syndroom.

Hoewel de specifieke oorzaken van deze aandoeningen niet volledig begrepen zijn, zijn er verschillende factoren die hieraan kunnen bijdragen, waaronder neurologische, psychologische en medicatiegerelateerde oorzaken. De meest voorkomende symptomen zijn slaapverstoringen en ongewoon gedrag of beweging tijdens het slapen.

Het stellen van een diagnose kan lastig zijn, omdat de symptomen van parasomnieën sterk op die van andere slaapstoornissen kunnen lijken. Desondanks zijn er verschillende behandelingen beschikbaar, waaronder gedragstherapieën, medicatie en andere interventies.

Het is belangrijk om parasomnieën serieus te nemen en indien nodig een arts te raadplegen. Hoewel deze stoornissen vaak niet levensbedreigend zijn, kunnen ze wel ernstige gevolgen hebben voor de kwaliteit van leven van de patiënt en hun omgeving.

Ten slotte is het belangrijk om te onthouden dat preventie van parasomnieën niet altijd mogelijk is. Sommige mensen zijn gewoon gevoeliger voor deze aandoeningen dan anderen. Door echter gezonde slaapgewoonten aan te nemen en stress te vermijden, kan het risico op het ontwikkelen van parasomnieën worden verminderd.

Kortom, parasomnieën kunnen een uitdaging zijn voor patiënten, maar er zijn verschillende behandelingen en preventieve maatregelen beschikbaar om te helpen bij het omgaan met deze aandoeningen en de kwaliteit van slaap te verbeteren. Raadpleeg altijd een arts als u denkt dat u of uw kind last heeft van parasomnieën.

Veelgestelde Vragen

Wat is een parasomnie?

Een parasomnie is een slaapstoornis waarbij ongewoon gedrag tijdens de slaap optreedt.

Zijn parasomnieën erfelijk?

Er is enig bewijs dat sommige parasomnieën erfelijk kunnen zijn, maar het is niet bekend in hoeverre genetica een rol speelt bij het ontstaan of de ontwikkeling van deze aandoeningen.

Ja, parasomnieën komen ook bij kinderen voor. In feite hebben kinderen vaker last van slaapwandelen en nachtmerries dan volwassenen.

Ja, sommige medicijnen, waaronder bepaalde antidepressiva en slaapmiddelen, kunnen bijdragen aan het ontstaan van parasomnieën.

Wat zijn neurologische oorzaken van parasomnieën?

Neurologische aandoeningen zoals epilepsie en de ziekte van Parkinson kunnen bijdragen aan het ontstaan van parasomnieën. Trauma aan de hersenen kan ook een rol spelen.

Zijn slaapstoornissen gevaarlijk?

Hoewel veel parasomnieën meestal niet gevaarlijk zijn, kunnen sommige potentieel gevaarlijke situaties opleveren, zoals slaapwandelen in onveilige omgevingen.

Hoe worden parasomnieën gediagnosticeerd?

Parasomnieën worden meestal gediagnosticeerd op basis van gedetailleerde informatie over de symptomen, slaapgeschiedenis en het slaapgedrag van de patiënt. Soms kunnen slaapstudies worden uitgevoerd om de diagnose te bevestigen.

Zijn er effectieve behandelingen voor parasomnieën?

Ja, er zijn verschillende behandelingen beschikbaar voor parasomnieën, waaronder gedragsmatige therapieën en medicijnen.

Kunnen parasomnieën worden voorkomen?

Er zijn geen foolproof manieren om parasomnieën te voorkomen, maar het handhaven van een regelmatig slaapschema en het vermijden van stimulerende middelen zoals cafeïne kan helpen.

Zijn er verschillende soorten slaapwandelen?

Ja, er zijn verschillende soorten slaapwandelen, waaronder zich verplaatsen, eten en drinken, seksueel gedrag en agressief gedrag.

Kan slaapapneu bijdragen aan parasomnieën?

Ja, slaapapneu kan bijdragen aan het ontstaan van nachtmerries en andere parasomnieën, omdat het de kwaliteit van de slaap kan beïnvloeden.

Referenties

• Slaapstoornissen: soorten, symptomen en behandeling
• Parasomnie | UZ Gent
• Wat helpt tegen Slaapwandelen en nachtmerries?